Każdy etap życia wymaga innego podejścia dietetycznego. Jakie zmiany powinniśmy wprowadzić w diecie osób starszych? Na co zwrócić szczególną uwagę? Jak komponować dietę?
Różnice w ciele 20-latka i osoby w wieku emerytalnym dotyczą nie tylko wyglądu zewnętrznego, lecz również wewnętrznej struktury ciała. Język staje się mniej wrażliwy na smaki, a w efekcie spada apetyt. Pojawiają się braki w uzębieniu, protezy często utrudniają gryzienie i żucie. Obniża się ilość wydzielanej śliny, a to przyczynia się do suchości w ustach, trudności w formowaniu i połykaniu kęsów oraz gorsze trawienie. Dodatkowo pojawia się problem z pracą mięśni przełyku, co sprzyja zadławieniom i „utykaniem” jedzenia w drodze do żołądka.
Wytwarzanie enzymów trawiennych przez żołądek, trzustkę i wątrobę stopniowo spada. Występuje gorsza tolerancja na dania tłuste, gdyż zmniejsza się powstawanie i wydzielanie żółci. Malejące wydzielanie kwasu solnego i enzymów trawiennych odbija się na trawieniu pożywienia i wchłanianiu składników odżywczych. Spowolniona motoryka przewodu pokarmowego prowadzi do uciążliwych zaparć.
Zmienia się proporcja mięśni i tkanki tłuszczowej, a stawy i kości ulegają stopniowej gradacji. Wymaga to szczególnego podejścia dietetycznego w żywieniu osób starszych.
✅ Pamiętać o piciu wody! Pomimo uczucia suchości w jamie ustnej, seniorzy zaniedbują nawadnianie organizmu. A pamiętajmy, że utrata już 5% wody z ciała, może doprowadzić do zawrotów głowy, upadku lub omdlenia.
✅ Zmniejszony apetyt będzie stymulował pomijanie posiłków. Zaleca się spożywanie 4-5 posiłków dziennie, w spokoju i bez pośpiechu.
✅ Przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 4 godziny.
✅ Konsystencja posiłków powinna być dostosowana do możliwości żucia i przełykania seniora. Korzystniejsze będą warzywa gotowane, zupy i musy owocowe.
✅ Używaj różnorodnych produktów, unikaj monotonii w spożywanych daniach.
✅ Ogranicz potrawy smażone na rzecz gotowanych, duszonych, pieczonych bez dodatku tłuszczu.
✅ Wybieraj źródła pełnowartościowego białka (chude mięso, drób, ryby, jaja, twarogi).
✅ Unikaj słodyczy. Nadwyżka cukru będzie negatywnie wpływać na poziom glukozy we krwi i masę ciała.
✅ Komponuj posiłki tak, aby wyglądem i zapachem zachęcały do jedzenia.
✅ Unikaj dosalania i ostrych przypraw. Sól niekorzystnie wpływa na poziom ciśnienia tętniczego, natomiast ostre przyprawy mogą przyczynić się do biegunek, nasilić zgagę oraz refluks.
✅ Wybieraj produkty mleczne bez laktozy, ograniczysz wzdęcia, uczucie przelewania w jelitach i biegunki.
✅ Unikaj nieświeżego jedzenia. Zakażenia żywieniowe są bardzo niebezpieczne dla zdrowia.
✅ Nie zapomnij o dodatkowej suplementacji witaminą D (2000 j.m./dobę).
🟡 I śniadanie:
Zupa mleczna z płatkami owsianymi
(mleko bezlaktozowe + płatki + drobno siekane orzechy)
Kanapka
(chleb żytni z masłem, chudą wędliną, sałatą i plasterkami rzodkiewki)
🟡 II śniadanie:
Koktajl warzywno-owocowy
(szpinak, awokado, banan, jabłko, sok z pomarańczy, woda)
🟡 Obiad:
Zupa jarzynowa (bez zabielania, miksowana)
Pulpety drobiowe w sosie pomidorowym
Gotowane buraczki (bez cukru i octu)
🟡 Podwieczorek:
Galaretka z owocami (maliny, tarte jabłko)
🟡 Kolacja:
Kanapka
(pieczywo graham, pasta warzywna, gotowane jajko)
Sok wielowarzywny
